A.İçtihatın Konusu
Borçlunun haline münasip evi İcra İflas Kanununun 82. maddesine göre haciz edilemez ancak kanun maddesinde de belirtildiği gibi evin borçlunun haline münasip evi olması gerekir. Buradaki amaç kişinin ortalama şartlarda yaşayabileceği evin haciz edilip satılmasının önüne geçmektir dolayısıyla örneğin villa tarzındaki bir ev ortalama şartlarda yaşanabilecek bir evin üzerinde bir değere sahip olduğundan bu takdirde ortalama evin rayiç değeri belirlenip borçlunun evinin bu değerin üzerinde olması halinde haciz edilip satılabileceği ve ortalama değer bedelinin borçluya ödeneceği, aksi takdirde yani borçlunun evinin bölgede mevcut ortalama yaşam standardına sahip bir evin değerinden daha az olması halinde haciz edilemeyeceği ve satışının yapılamayacağı aşağıda verilen içtihatta incelenmiştir.
B.İçtihat
Yargıtay 12. HD 2024/1746 E , 2024/7352 K , 16/9/2024 T
“İİK’nın 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince, borçlunun “haline münasip” evi haczedilemez. Meskeniyet iddiası bir haczedilmezlik şikayeti olup; şikayete konu mahcuzun değerinin ve borçlunun haline münasip alabileceği mesken değerinin haciz tarihi itibariyle belirlenmesi gerekmektedir. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki “aile” terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu öğeleri içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı, kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez. Meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde taşınmazın haline münasip ev değeri ve şikayete konu taşınmazın haciz tarihi itibariyle değerinin, taşınmazın bulunduğu bölgedeki diğer taşınmazlarla emsal mukayesesi yapılmak ve aynı vasıftaki taşınmazların alım-satım değerleri denetime elverişli ve somut veriler içerecek şekilde tespit edilmek suretiyle İİK’nın 82/12. maddesi gereğince belirlendikten sonra, borçlunun haline münasip evi alabileceği miktar, mahcuzun değerinden az ise mahcuzun satışının borçlunun haline münasip ev alabileceği miktardan az olmamak üzere yapılmasına; şayet borçlunun haline münasip evi alabileceği miktar mahcuzun değerinden fazla ise haczin kaldırılmasına karar verilmesi gerekir. “
