Velayet Davası
Av. Orhun Türkoğlu
VELAYET DAVASI NEDİR?
Velayet davası; Velayeti kendisine verilmemiş olan ebeveynin, müşterek çocuğun velayetinin değiştirilmesi ile velayetin kendisine verilmesi istemi ile açmış olduğu davadır . Bu davada müşterek çocuğun velayeti kendisine verilmeyen ebeveyn, velayetin kendisine verilmesini haklı kılan sebepleri ile birlikte müşterek çocuğun velayetini talep eder. Burada önemli olan husus velayet talep edilirken velayetin istenmesine neden olan hususların delillendirilerek izah edilmesi ve müşterek çocuğun üstün menfaatlerinin velayeti talep eden ebeveyne verilmesini gerekli kılmasıdır. Çocuğun bakım ve gözetiminin hiç veya gereği gibi yapılmaması başlı başına velayetin değiştirilmesini gerekli kılacaktır, bu sebeple tarafların hali hazırda ki durumları ekonomik güçleri ve çocuğun üstün menfaatleri velayetin değiştirilmesi davasında öncelikle dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
VELAYET DAVASI NE KADAR SÜRER?
Velayet davaları için standart bir süre belirleyebilmek oldukça güçtür, davanın hangi şehirde hangi adliyede görüleceği dahi süreyi etkileyebilir. Örneğin İstanbul’da açılacak bir velayet davası ile bir Anadolu şehrinde açılacak velayet davası süre açısından farklılık gösterebilir. Velayet davasının süresi temel olarak mahkemenin iş yükü ile orantılı bir şekilde değişmektedir . İstanbul Adliyesi örneği için bu süre bir buçuk sene bir ortalamaya sahipken dava yükünün daha az olduğu bir mahkemede bir sene içerisinde velayet davasının neticelenmesi mümkündür. Ancak belirtildiği gibi süreyi etkileyen bir çok faktör bulunmaktadır, mahkemenin iş yükü velayet davasının süresini etkilediği gibi velayet davasının nedeni de velayet davasının süresini etkilemektedir. Diğer taraftan tarafların velayet davasının nedeni ya da nedenlerini ispatlamak için kullanacakları deliller dahi süreyi etkilemektedir. Bu nedenle her velayet davasının sayılan nedenlere göre kendi koşulları içerisinde değerlendirilerek bir süre tahmini yapmak mümkün olabilecektir.
VELAYET DAVASI DİLEKÇE ÖRNEĞİ
……… NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE TEDBİR İSTEMLİDİR
DAVACI :…
DAVALI :…
KONU :Tarafların müşterek çocuğu …..’ın …. kararı ile Baba ….’a verilen velayetinin belirtilen nedenler ve çocuğun yüksek menfaatleri gereğince tedbiren ve nihai olarak ….. verilmesi ve müşterek çocuk için aylık 10.000 TL iştirak nafakası ödenmesi taleplerimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
1. …… ile davalı ……. tarihinde evlenmiş ve evliliklerinden …… tarihinde …… isimli kız çocuğu dünyaya gelmiştir. …… ile davalı….. evlilikleri boyunca bir çok anlaşmazlık yaşamış ve çocuklarının aile ortamında büyümesini istedikleri için anlaşmazlıklarını aşmaya çalışmışlar ancak başarılı olamayınca …….. tarihinde boşanmak için mahkemeye müracaat etmişler, ….. Aile Mahkemesi …… numaralı …… tarihli kararı ile boşanmışlardır.
2. (VELAYET TALEBİNİN NEDENLERİYAZILACAK) (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Esas : 2013/2-2085 Karar : 2014/30 Tarih 22.01.2014 ;Bu kapsamda, çocuğun cinsiyeti, doğum tarihi, eğitim durumu, kimin yanında okumakta olduğu, talepte bulunanın çocuğun eğitim durumu ile ilgilenip ilgilenmediği, sağlığı, sağlık durumuna göre tedavi olanaklarının kimin tarafından sağlanabileceği gibi özel durumuna ilişkin hususlar göz önünde tutulmalıdır.)
6. Müşterek çocuğun bakım ve eğitim giderlerinin tarafların ortak sorumluluğunda olması nedeniyle davalının da müşterek çocuğun bakım ve giderlerine katlanması gerekmektedir. Davalı …. …..’de …… olarak çalışmakta olup aylık geliri ….. TL’dir. Bu sebeple müşterek çocuğun eğitim ve bakım giderleri için iştirak nafakası olarak dava tarihinden itibaren aylık 10.000 TL iştirak nafakası ödenmesine hükmedilmesini talep ediyoruz.
HUKUKİ NEDENLER : TMK, HMK ve sair mevzuat.
DELİLLER :
DELİLLER YAZILACAK SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izah edilen ve sayın mahkemece re’sen nazara alınacak nedenlerle;
1-Müşterek çocuk ….. doğumlu…….’ın velayetinin öncelikle tedbiren ….. verilmesine ve yapılan yargılama sonucunda nihai olarak velayetin davalı …… alınarak …….. verilmesine,
,2- Müşterek çocuk için 10.000 TL iştirak nafakasına hükmedilmesine,
3-Yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davalı tarafa yüklenmesine, Karar verilmesini sayın mahkemeden saygılarımla arz ve talep ederim.
(Tarih) (İSİM-SOYİSİM İMZA)
VELAYET DAVASI NASIL AÇILIR?
Velayet davası Nöbetçi Aile Mahkemesine hitaben yazılacak dilekçe ile harçları ve gider avansı ödenmek suretiyle açılır . Kişisel durumunuza uygun yazmış olduğunuz dilekçeyi isim soyisim tarih belirtip ve kimlik fotokopinizi dilekçeye eklemek suretiyle açılabilir , dikkat edilmesi gereken husus velayet talebinin nedenlerini durumunuza uygun bir şekilde izah edip delilleri de göstermek suretiyle dilekçenin usulüne uygun bir şekilde tanzim edilmesidir. Velayeti istenen küçüğün velayetinin derhal alınması gerekiyorsa yani bir aciliyet nedeni söz konusu ise buna ilişkin tedbir talebinizin olduğunun dilekçede mutlaka belirtilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak usulüne uygun düzenlenmiş dilekçeniz, kimlik fotokopiniz ve hesaplanan harç ve gider avansının ödenmesi velayet davası açılırken öncelikli dikkat edilmesi gereken hususlardır.
VELAYET DAVASI YETKİLİ MAHKEME
Velayet davalarında yetkili mahkeme davalının ikamet ettiği yer mahkemesidir bu sebeple velayet davasının çocuğun velayeti kimde ise o kişinin ikametgah mahkemesinde açılması gerekmektedir. Velayet davasının yanlış mahkemede açılması halinde davalı tarafın yetki itirazında bulunması ile davanın açıldığı mahkeme yetkisizlik kararı vererek dosyayı gösterilen yetkili yer mahkemesine gönderir. Ancak yetkisiz yerde açılan velayet davasına yetki itirazında bulunulmazsa söz konusu yetkisiz yer yetkili hale gelir ve davaya bakmaya devam eder. örnek olarak annede bulunan velayet için baba dava açmak isterse ve anne baba ayrı mahkemelerin yetki alanında ikamet ediyorsa baba davayı annenin yerleşim yeri mahkemesinde açmak zorundadır ancak baba kendi ikameti mahkemesinde davayı açar ve anne de söz konusu davaya yetki itirazında bulunmazsa babanın kendi ikameti mahkemesinde açmış olduğu davaya bakmaya mahkeme devam eder .
VELAYET DAVASI ÜCRETİ & FİYATLARI
Velayet davasında ücret davanın koşullarına, davanın görüleceği mahkemeye yani davanın görüleceği şehre ve davanın açılacağı zamana göre değişebilir. Standart bir ücret belirlemek mümkün değildir ancak bir fikir vermesi için İstanbul Barosunun her adli yıl için düzenlemiş olduğu avukatlık asgari ücret tarifesi incelenebilir . Diğer taraftan her avukatın ücret standardı farklılık gösterebilir bu sebeple velayet davası ücreti için durumunuz ve koşullarınıza uygun bir şekilde velayet davası avukatı ile görüşmek en sağlıklı yoldur.
VELAYET DAVASINDA ÇOCUĞUN DİNLENMESİ
Velayet davasında müşterek çocuğun pedagog eşliğinde dinlenmesi ve iradesi yani mevcut durumda mutlu olup olmadığı koşul ve şartları belirtmesi ,hangi ebeveynin yanında kalmak istediğini ifade etmesi davanın gidişatı açısından çok önemlidir. Müşterek çocuğun dinlenmesi için çocuğun algılama yeteneğinin gelişmiş olması, kendisini ifade edebilmesi, iradesinin samimi olması, baskı altında olmadan talep ve duygularını açıklaması mahkeme kanaati açısından önemli olup davanın seyrine etki etmektedir. Müşterek çocuğun hangi ebeveynin yanında kalmak istediği ve mevcut durumda mutlu olup olmadığı koşul ve şartları belirtmesi velayetinin değiştirilmesi açısından tek başına yeterli olmasa da yukarıda belirtilen hususlarla birlikte mahkemenin kanaati açısından son derece önemlidir .
Velayet davası çocuğun üstün yararı gözetilmek sureti ile sonuçlandırılır. Hakim velayet davası sonucunda çocuğun kimde kalacağına karar vereceği zaman bakımı, eğitimi, sosyal yaşamı, yararı gibi unsurları birlikte değerlendirir. Bunun sonucunda da çocuk hangi ebeveynde kalacak belirlenir
Velayet davası, çocuğun velayetinin kendisinde olmayan eşin diğer eşe karşı açmış olduğu bir dava türüdür. Çiftin ortak çocuğunun velayet değişikliği için açılması gereken dava türü velayet davasıdır. Davayı açacak olan kişi velayet davasını aile mahkemesinde açabilir.
Velayet davasında, çocuğun velayetine ilişkin verilen karar nihai olmayıp Türk Medeni Kanunu’nun 183. maddesine göre değişen olguların zorunlu kılması halinde hakim, re’sen veya ana babadan birinin talebi üzerine gerekli önlemleri alır. Değişen şartlara göre velayetin değiştirilmesi ancak hakim kararıyla mümkündür.